Demissionair minister Sander Dekker (VVD Rechtsbescherming) heeft een brief aan de Tweede Kamer geschreven. Hij schrijft hierin dat hij wil laten onderzoeken of het effectief is om boetes op te leggen om te voorkomen dat kinderen na een complexe scheiding een van de ouders niet meer zien. Ook moeten er sneller specialistische hulpverleners worden ingezet bij lastige scheidingen, om erger te voorkomen. Die moeten een ouder ook vertellen dat hij of zij sancties riskeert als er niet wordt meegewerkt.  ‘Ouderverstoting leidt tot schrijnende gezinssituaties en soms tot blijvende schade, bij zowel het kind als de ouders’, zegt Dekker. Alleen met ‘ingrijpende maatregelen’ kan dit euvel volgens hem worden tegengegaan. 

De minister neemt hiermee de belangrijkste aanbevelingen over van het expertteam ouderverstoting/complexe omgangsproblematiek. Dat team, onder voorzitterschap van familierechter Cees van Leuven, kreeg in juli 2019 van het ministerie van Justitie de opdracht te onderzoeken hoe ouderverstoting kan worden voorkomen. ‘Ouderverstoting leidt tot schrijnende gezinssituaties en soms tot blijvende schade, bij zowel het kind als de ouders’, zegt Dekker. Alleen met ‘ingrijpende maatregelen’ kan dit euvel volgens hem worden tegengegaan. 

Aangifte doen tegen ex die omgangsregeling niet nakomt

Het  expertteam adviseert dat het gemakkelijker moet zijn voor ouders om aangifte te doen tegen hun ex die de omgangsregeling niet nakomt. Ook moeten hulpverleners beter en nauwer samenwerken met politie en justitie.  Bijvoorbeeld dat een daartoe opgeleide agent in burger langsgaat bij de betreffende ouder om te waarschuwen dat er een sanctie op komst is. Als een tweede waarschuwing geen effect heeft, kan een boete worden opgelegd. 

Is het opleggen van boetes effectief bij niet nakomen van afspraken over de omgangsregeling?

Als de aanpak met sancties werkelijk tot uitvoer wordt gebracht, is dat een omslag. Minister Dekker heeft o.a. laten onderzoeken of het opleggen van boetes een effectief middel kan zijn om "druk" uit te oefenen op de "weigerouder".  Ook zou de weigerachtige ouder tijdelijk uit de ouderlijke macht kunnen worden ontzet. Deze vergaande maatregel gun je ouders echter niet. 

Veel ouders, met name vaders, klagen al jaren dat hun ex in het huidige systeem weg kan komen met het niet naleven van de omgangsregeling. Veel kinderen verliezen zo na de scheiding contact met een van hun ouders. 20 procent van de volwassen kinderen heeft na de scheiding geen contact meer met zijn vader en 5 procent ontbeert contact met zijn moeder; overigens soms ook om andere redenen dan een complexe scheiding.

Mijn eigen ervaring met "weigerouders"

Vanuit mijn jarenlange ervaring als Jeugdbeschermer, heb ik regelmatig te maken gehad met casussen waarbij er sprake was van een "weigerouder".  De ervaringen welke ik hiermee opgedaan heb vanuit een door de kinderrechter opgelegde ondertoezichtstelling, zijn schrijnend. In geen van deze casussen werd een positief resultaat bereikt. Mijn ervaring was dat de "weigerouder" veel "macht" had om de kinderen bij de andere ouder weg te houden. M.i. is er een achterliggende oorzaak bij de weigerouder om de kinderen niet naar de andere ouder te laten gaan. Het zal goed zijn om hier meer aandacht aan te besteden, zodat het probleem effectiever aangepakt kan worden.

Voor kinderen kan het zeer beschadigend zijn voor hun ontwikkeling wanneer zij in deze situatie terechtkomen. Dat gun je een kind niet! 

Complexe scheidingen leggen veel beslag op de rechtspraak en zorg.

De complexe scheidingen leggen veel beslag op de rechtspraak en zorg. Zo gaat een groot deel van het werk van jeugdbescherming op aan complexe scheidingen. Het hele systeem moet daarom op de schop, vindt het expertteam. Het team constateert dat vaders in het nadeel zijn in de hulpverlening en de rechtspraak door de heersende maatschappelijke stereotypen over vader- en moederschap. De rol van de vader in opvoeding wordt nog steeds onderschat en benadeeld.

Ook gebeurt het dat de omgang van het kind met een ouder wordt gestopt, als hij door de andere ouder wordt beschuldigd van bijvoorbeeld kindermishandeling. Ouders kunnen deze mogelijkheid manipulatief inzetten. Het expertteam adviseert de omgang met de beschuldigde ouder gedurende de vaak lange procedure toch door te laten gaan, indien nodig onder begeleiding. Het onderzoek moeten sneller worden afgerond. Bovendien moet er een maximum worden gesteld aan het aantal procedures dat een ouder kan voeren.

Hulp nodig over dit onderwerp of bij scheiden?

Wilt u meer informatie over dit onderwerp? Of informatie over scheiden/beëindigen samenleving/geregistreerd partnerschap in het algemeen? Neem dan contact op met Marian Steenge via het online contactformulier of telefonisch via 0641565583.